Czy jest możliwe zwolnienie powoda od ponoszenia kosztów sądowych?
Istnieje taka możliwość, jednakże dotyczy to osoby, która jest w stanie wykazać, że poniesienie kosztów sądowych może być dla niej i dla jej rodziny wydatkiem niemożliwym do poczynienia, ze względu na ponoszone koszty utrzymania.
Pamiętać należy jednak o tym, że zwolnienie z kosztów sądowych nie oznacza zwolnienia ze wszystkich kosztów. Sąd bowiem nie może zwolnić od ponoszenia kosztów zastępstwa procesowego i tego nie robi, z całą pewnością ulga w zapłacie opłaty skarbowej lub kosztów biegłych może być czynnikiem niezwykle istotnym, ponieważ w wielu przypadkach jest to znaczna część kosztów prowadzenia sprawy.
Nie mniej istotne jest także to, że sprawy sądowe nie są i nigdy nie były tanie i jest to celowy zabieg aby tylko osoby wystarczająco zdeterminowane do poszukiwania sprawiedliwości i naprawienia własnych krzywd angażowały w swoje sprawy sąd.
Jednakże, z prywatnego doświadczenia wiem, że sądy często przychylają się do wniosków stron:
Zgodnie z art. 102. ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych „Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek.”
Jednocześnie z samym wnioskiem należy złożyć oświadczenie o stanie rodzinnym, dochodach i źródłach utrzymania. Nie jest to formularz szczególnie skomplikowany jednakże wielokrotnie zdarza się, że jego wypełnienie sprawia problemy. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że poza wypełnieniem wniosku i formularza należy jednak ten wniosek uzasadnić. Jeżeli zatem dochody osób w gospodarstwie domowym równoważy ich wydatki, to przy odpowiednim uzasadnieniu sądy korzystają z możliwości zwolnienia powoda od ponoszenia kosztów sądowych.
Podkreślenia wymaga okoliczność, że instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania dla siebie i rodziny. Gdyby poczynione przez powoda oszczędności na poczet prowadzonego postępowania sądowego okazały się niewystarczające i co oczywiste gdyby poczynienie takich oszczędności było niemożliwe, powód może zwrócić się o pomoc państwa (tak chociażby Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24-09-1984 r., II CZ 104/84, Lex 8623).
Jeżeli zatem powód spełnia wszelkie założenia wyrażone w art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych uprawniające do bycia beneficjentem pomocy państwa, ta pomoc powinna być mu udzielona. Brak bowiem udzielenia powodowi pomocy przewidzianej we wzmiankowanym przepisie w istocie może uniemożliwić mu przeprowadzenia pełnego postępowania dowodowego, co skutkować może negatywnymi dla niego konsekwencjami procesowymi, ograniczy to tym samym wyrażone w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP prawo do „sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd”.
Należy także wykazać, że strona planując złożenie pozwu czy wniosku nie była w stanie się do sprawy przygotować materialnie ponieważ poczynienie oszczędności jest możliwe jedynie w przypadku, gdy dochody przewyższają wydatki w sposób zasadniczy, w sytuacji stron procesu niejednokrotnie mamy do czynienia ze stanem, w którym oszczędności poczynić się nie da.
Aby uzyskać więcej informacji zachęcamy do kontaktu z Kancelarią telefonicznie, mailowo lub przez skorzystanie z formularza zgłoszeniowego.
Kancelaria Radcy Prawnego Rafał Demski udziela zarówno porad prawnych jak i prowadzi kompleksowo sprawy swoich klientów zarówno na etapie negocjacji, etapie sądowym we wszystkich instancjach jak również w postępowaniu egzekucyjnym.
Udzielamy kompleksowych porad prawnych dotyczących możliwości uzyskania majątku ze spadku (nabycia spadku, podziału spadku, zachowku, sprzedaży majątku spadkowego). Prowadzimy przed sądami sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, o dział spadku, o zabezpieczenie spadku, o zachowek. Sporządzamy umowy dotyczące spadku oraz projekty testamentów a także opiniujemy testamenty. Umawiamy wizyty u notariusza celem sporządzenia testamentu w postaci aktu notarialnego. Ponadto dochodzimy wierzytelności wynikających z testamentu.
Duży majątek to także wiele obowiązków. Dzięki nam zabezpieczysz swoje interesy.
Z mojego doświadczenia wynika, że niejednokrotnie sprawy spadkowe stają się niezwykle skomplikowane. Nawet sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, które wydawać mogą się błahe, na etapie sądowym wymagają zaangażowania przekraczającego możliwości samych spadkobierców. W gąszczu przepisów spadkobiercy czują się zagubieni i to w okresie, w którym ich uwaga niejednokrotnie nakierowana jest na przeżywanie osobistej tragedii związanej ze śmiercią osoby bliskiej.
W takich właśnie przypadkach osoby te potrzebują pomocy w przeprowadzeniu przez zawiłości przepisów prawnych, co jednocześnie daje im czas na zaaklimatyzowanie się do nowych warunków życiowych. Posiadanie profesjonalnego pełnomocnika w trakcie żałoby jest niezbędne dla zapewnienie sobie odpowiedniego komfortu psychicznego w czasie gdy komfort ten jest najbardziej potrzebny.
Oczywiście nawet sprawa z pozoru błaha może przybrać nieoczekiwany kierunek, gdy dojdzie do podważenia ważności testamentu. Przeważnie ma to miejsce w trakcie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku lub w sprawie o zachowek (ale także w sprawie o uchylenie lub zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycie spadku).
Istnieje przy tym niczym nieuzasadnione przekonanie, że testamentu notarialnego nie można unieważnić. Każdy bowiem testament może zostać unieważniony jeśli istnieją po temu powody. Należy pamiętać, że testament notarialny a zatem taki, który zawierany jest przed notariuszem w postaci aktu notarialnego nie daje gwarancji, że wola w nim przez spadkodawcę wyrażona będzie ostatecznie egzekwowana. Notariusz nie jest bowiem psychiatrą a po krótkiej rozmowie ze spadkodawcą trudno oczekiwać, że wszystkie aspekty zdrowia psychicznego spadkodawcy będą dla notariusza pewne a sam testament zyskuje przymiot niepodważalności.
Niejednokrotnie błędne dokonanie czynności przez notariusza staje się podstawą do unieważnienia testamentu.
Tam gdzie pojawia się majątek często pojawiają się problemy w jego podziale i osoby niezadowolone ze sposobu dzielenia. Bardzo często niezadowolenie tych osób jest uzasadnione.
Nawet w przypadku gdy testamentu nie da się unieważnić pozostaje jeszcze kwestia zasadności żądania zachowku.
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, które umożliwia osobie pominiętej w testamencie domaganie się przyznania jej części spadku wbrew woli spadkodawcy. Zachowek stanowi połowę lub dwie trzecie wartości udziału spadkowego w zależności od osoby domagającej się zachowku, jednakże wartości przewidziane kodeksem mogą być zmienione zgodnie z zasadami współżycia społecznego na co wskazuje orzecznictwo sądowe. Jest to zatem kwestia mocno indywidualna a sprawy o zachowek przeważnie są bardzo skomplikowane i zależą od bardzo wielu czynników.
W przebiegu obrony tytułu magistra poświęciłem całą pracę magisterską tylko i wyłącznie tej jednej z instytucji prawa spadkowego jaką jest zachowek, stąd problematyka związana z zachowkiem jest mi szczególnie bliska.